Arriver à un accord avant la mi-octobre 2005...

Omwonenden van Zaventem kunnen het spreidingsplan juridisch blijven aanvechten. De veelbesproken wettelijke verankering van vliegprocedures verandert daar niets aan. Dat belooft de federale minister van Mobiliteit, Renaat Landuyt (sp.a), aan de vooravond van nieuwe onderhandelingen over het spreidingsplan. 'De vliegwet is het toppunt van democratie, want ze bevat duidelijke spelregels', verdedigt Landuyt zich. Van het betonneren van routes is geen sprake. 'Ik ben jurist, geen betonboer.'
De juridische uitspraken over het spreidingsplan voor de vluchten van en naar Zaventem waren de voorbije maanden niet meer bij te houden. Een van de meest in het oog springende arresten kwam van het Brusselse hof van beroep. Het bevestigde de strenge Brusselse geluidsnormen en maakte zo het vliegverkeer boven het Brussels Gewest onmogelijk. Per overtreding moet de federale staat een dwangsom van 25.000 euro ophoesten. De Brusselse regering kan de dwangsommen eisen vanaf 15 oktober. Tegen dan moet Landuyt met de Brusselse en de Vlaamse regering uit de impasse geraken en een bijgeschaafd spreidingsakkoord bereiken.

Het lijkt me niet echt leuk uit vakantie terug te keren als er een zwaar en complex dossier zoals dat van Zaventem ligt te wachten?

Renaat Landuyt: 'Het was ook niet plezant om de vakantie in te gaan met het besef dat alle aartsmoeilijke dossiers nog niet opgelost waren. Het arrest van het Brusselse hof van beroep maakt het er niet makkelijker op. Ik kan wel aankondigen dat de federale staat in cassatie gaat tegen het arrest. We zullen de stelling verdedigen dat geluidsnormen geen gewestelijke bevoegdheid zijn. Net als de zee moet ook de lucht federaal zijn.'

Maakt die stelling kans?

Landuyt: 'Ik merk toch dat het juridisch onduidelijk is wie voor geluidsnormen bevoegd is.'

Hoe wilt u de discussie over het spreidingsplan ontmijnen?

Landuyt: 'De belangen tussen alle betrokken zijn zo tegengesteld, dat er in de eerste plaats nood is aan objectieve informatie én dat de Brusselse, de Vlaamse en de federale regering zich daarachter scharen. Alle regeringen zijn het voor het zomerreces eens geraakt over een gezamenlijke werkwijze. Zo werden drie werkgroepen opgericht met experts van de drie regeringen. De eerste moet zich buigen over de ecologische discussie: hoe worden de geluidsmetingen gedaan, hoe groot is de geluidshinder en wat is aanvaardbaar? De tweede werkgroep neemt het economische aspect onder de loep: hoe ziet de luchthavenuitbater BIAC de toekomst van Zaventem en stemt die overeen met de Belgische, de Brusselse en de Vlaamse visies op de luchthaven? Tot slot moeten de juridische perikelen worden uitgeklaard.'

De Vlaamse minister van Leefmilieu, Kris Peeters (CD&V), herhaalde dit weekend zijn belofte van eind vorig jaar: na de afbouw van koerierdienst DHL op Zaventem moet het aantal nachtvluchten dalen. Helpt zijn uitspraak de onderhandelingen vooruit?

Landuyt: 'Wat Peeters zegt, is de vanzelfsprekendheid zelf. Iedereen weet dat vanaf 2008 de discussie over het vliegtuiglawaai makkelijker wordt omdat DHL afbouwt. De drie komende jaren zijn de moeilijkste. Daarover moeten de komende weken de zwaarste knopen worden doorgehakt. Wat er na 2008 gebeurt, is voer voor de werkgroep die zich over de economische toekomst van Zaventem buigt. Die gaat niet enkel over het aantal resterende nachtvluchten, maar ook over nieuwe jobs en over de ruimtelijke ordening rond Zaventem. Het Vlaams Gewest moet dan ook maar eens duidelijk zeggen of het nog nieuwe bouwkavels tolereert vlakbij de luchthaven.'

De experts moeten ook de geluidsoverlast objectief in kaart brengen. Waren de talrijke geluidsstudies, gevraagd door uw voorgangers en regionale collega's, dan zo subjectief?

Landuyt: 'Alle eerdere Vlaamse, Brusselse en federale studies over de lawaaihinder hebben natuurlijk allemaal een beetje gelijk. Maar ze hadden allemaal een ander uitgangspunt, een andere methode. Ik wil een einde maken aan het welles-nietesspel over geluidskaarten. Straks zullen de drie regeringen zich allemaal achter dezelfde kaarten scharen.'

Is een objectief geluidskadaster nog mogelijk als het spreidingsplan om de haverklap wordt aangepast?

Landuyt: 'De vliegbewegingen worden voortdurend geregistreerd. Vergeet niet dat vliegtuigen sowieso alle dagen anders vliegen, afhankelijk van de wind bijvoorbeeld. Daarom zijn voorspellingen altijd gevaarlijk.'

In hoeverre gaat het spreidingsakkoord verschillen van het huidige spreidingsplan?

Landuyt: 'Ik wil daar nog niets over zeggen. Als het maar een duidelijk toekomstperspectief biedt voor de omwonenden. Daar heeft iedereen nood aan. Er heerst heel veel onzekerheid en schrik. Men is bang voor een verborgen agenda. 'Als dit gebeurt, wat komt er dan nog meer op ons af?' vragen velen zich af.'

CD&V-senator en voormalig spoorbaas Etienne Schouppe pleitte voor een nachtelijke sluiting van Zaventem. Een valabel idee?

Landuyt: 'In de onderhandelingen ga ik geen enkel taboe uit de weg, ook geen nachtelijke sluiting van Zaventem. Maar je moet toch erkennen dat dat niet zo simpel is. Veel logistieke bedrijven vestigen zich net hier omdat Zaventem dag en nacht open is. Een nachtelijk vliegverbod wordt vanzelfsprekend beter Europees beslist. Vergeet ook niet dat de luchthavenuitbater BIAC voor 70 procent gecontroleerd wordt door de Australische financiële groep Macquarie. BIAC en Macquarie zijn gelukkig bereid hun toekomstplan van Zaventem op tafel te leggen. Daarop kunnen wij dan politieke correcties aanbrengen.'

Hebt u er goede hoop op dat u de deadline van 15 oktober haalt?

Landuyt: 'We hebben geen keuze. Ik moet wel toegeven dat iedereen het spel eerlijk speelt en beseft dat er een akkoord nodig is, ook de Brusselse onderhandelaars. Totnogtoe lopen de onderhandelingen gunstig. Aanvankelijk was er wel een groot wantrouwen tussen de gesprekspartners.'

Dat is niet verrassend na het gehakketak sinds voormalig minister van Mobiliteit Isabelle Durant (PS) de doos van Pandora opende in 1999. Denkt u soms dat u het anders en beter had kunnen doen?

Landuyt: 'Ik ga geen oordeel vellen over het verleden. Ik probeer me enkel uit de positie te manoeuvreren die ik geërfd heb.'

Om het voortdurende gesleutel aan het spreidingsplan te temperen, is er een vliegwet in de maak, die de procedures voor de spreiding van de vluchten vastlegt. Velen beschouwen het als een manier om gerechtelijke stappen door de omwonenden te vermijden. Vindt u het als jurist niet ongepast burgers aan te manen niet naar de rechter te stappen?

Landuyt: 'Neen, die wet is net het toppunt van democratie. We zullen onze beslissingen telkens moeten toetsen aan de vastgelegde procedures. Het gebrek aan een dergelijk kader is net het verwijt dat we van de rechters krijgen. Ze kunnen op dit moment enkel teruggrijpen naar de grondwet - het recht op gezondheid bijvoorbeeld - en hun eigen interpretatie. Die verschilt van rechter tot rechter.'

'Ik snap de kritiek niet. Alles wordt in duidelijke spelregels vastgelegd. Het hoofddoel is stabiliteit brengen. Iedereen kan nog altijd naar de rechter stappen.'

De Vlaamse regering vreest net als vele omwonenden dat de vliegwet routes betonneert.

Landuyt: 'Dat is een groot misverstand. Ik ben geen betonboer, ik ben jurist. En die is altijd voor wettelijke regels. Natuurlijk gaan we vertrekken van de huidige toestand, na een akkoord tussen de drie regeringen. Maar die situatie geldt als overgangsregeling, in afwachting van het bereiken van een nieuw spreidingsakkoord op basis van de nieuwe, vastgelegde procedures.'

U ontkent dus dat het spreidingsplan na de vliegwet niet meer gewijzigd kan en zal worden?

Landuyt: 'Natuurlijk, maar de aanpassingen zullen voortaan rustig kunnen gebeuren, omdat er nu spelregels zijn.'

Eigenlijk is een beter baangebruik en dus een betere spreiding mogelijk als je Zaventem uitrust met bijvoorbeeld een extra taxibaan en meer gesofistikeerde landingsapparatuur op de banen.

Landuyt: 'Niets is uitgesloten in het kader van een globaal akkoord. Dan moet ook duidelijk zijn wie wat doet én wie wat financiert.'

Bent u tevreden over de ombudsdienst van de luchthaven van Zaventem? De Franstalige ombudsman mengt zich wel eens in juridische procedures.

Landuyt: 'Dat wijt ik aan zijn enthousiasme. De ombudsmannen nemen een beetje te veel hooi op hun vork. Ik zou het al zeer waarderen een bruikbaar rapport te krijgen over de precieze aard van de klachten over het vlieglawaai. Dikwijls krijg ik van journalisten meer informatie dan van hen.'

'Over die klachten vraag ik me dikwijls af of mensen die in een e-mail de sluiting van de luchthaven bepleiten, beseffen dat hun computer misschien met het vliegtuig geleverd werd.'

[]

Katrien VERSTRAETE 08:37 - 22/08/2005 Copyright © Tijdnet
politique